Komisioni Evropian (KE) është i shqetësuar nga ndryshimet e paralajmëruara në Ligjin për Shtetësinë e Serbisë, të cilat mund të lehtësojnë procedurat me të cilat shtetasit e huaj mund të marrin një pasaportë serbe.
“Komisioni shprehu shqetësimin se ndryshimet e planifikuara në Ligjin për Shtetësinë Serbe mund të përbëjnë rrezik për politikën publike ose sigurinë e Bashkimit Evropian (BE), duke pasur parasysh se qytetarët e Serbisë gëzojnë qasje pa viza në BE,” tha një deklaratë me shkrim nga KE-ja dhënë Radios Evropa e Lirë (RFE).
Ai shton se përmes procedurave të thjeshtuara, qytetarët e vendeve të treta, të cilët përndryshe do të kishin nevojë për vizë për të udhëtuar në BE, mund ta bënin këtë pa vizë.
Në këtë drejtim, konfirmohet se KE-ja është në dijeni të numrit të madh të qytetarëve rusë që jetojnë në Serbi pas fillimit të luftës agresioniste ruse kundër Ukrainës.
“Komisioni Evropian monitoron nga afër situatën dhe kërkon rregullisht me autoritetet serbe për praninë e qytetarëve rusë në Serbi. KE kërkoi nga Serbia që të marrë parasysh shqetësimet e saj”, thuhet në njoftimin me shkrim.
Zyrtarët e KE-së i kujtojnë Serbisë se si vend kandidat për anëtarësim të plotë në BE, pritet që gradualisht të përputhet me politikat dhe vendimet e BE-së.
Në vitin e pushtimit rus të Ukrainës, qindra mijëra rusë kërkuan qëndrim të përkohshëm ose të përhershëm në Serbi. Në shtatë muaj të vitit 2023, ata arritën pothuajse në të njëjtin numër si në të gjithë vitin 2022.
Në vitin 2022, numri i shtetasve rusë që morën pasaportë serbe u trefishua në krahasim me vitin para pushtimit. Ky trend vazhdoi edhe në vitin 2023.
Ligji për Shtetësinë i lejon Qeverisë që të japë shtetësi sipas një procedure të veçantë në kushte të caktuara.
Siç përcaktohet në ligj, nënshtetësia jepet sipas asaj procedure nëse “shtetësia do të ishte me interes” për Serbinë.
Sipas vendimeve të Qeverisë së Serbisë deri më 21 gusht nënshtetësi serbe kanë marrë 76 shtetas të nacionaliteteve tjera. Shumica e tyre vijnë nga Rusia.
Më parë këtë vit, KE paralajmëroi se Serbia do të rrezikonte regjimin pa viza për shkak të procedurave të thjeshtuara për marrjen e shtetësisë serbe.
Serbia është ndër vendet e pakta në Evropë që nuk ka vendosur sanksione ndaj Rusisë dhe ka pasur fluturime direkte me Moskën që nga fillimi i pushtimit rus të Ukrainës.
